|
Agrega, beton üretiminde kullanılan kum, çakıl, kırma taş(mıcır) gibi malzemelerin genel adıdır. Beton içinde hacimsel olarak %60–75 civarında yer işgal eden agrega, organik olmayan, doğal veya yapay malzemenin genellikle 100 mm' yi aşmayan (hatta yapı betonlarında çoğu zaman 63 mm'yi geçmeyen) büyüklüklerdeki kırılmamış veya kırılmış taneler olarak önemli bir bileşendir.
Agregalar;
1. Elde ediliş şekline göre;
A) Doğal Agrega (Doğal taş agregası)
B) Yapay Agrega (Sanayi ürünü agrega)
2. Tane boyutlarına göre de;
A) İri Agrega (4mm üstü)
• Çakıl
• Mıcır (Kırma taş)
• Yapay taş
B) İnce Agrega (4mm altı)
• Kum
• Kırma kum
• Yapay kum
C) Taş unu (Filler) (0,25mm altı) olmak üzere sınıflandırılır.
Betonda agrega kullanılmasının sağladığı teknik yararlar şunlardır:
• Sertleşen betonun 'hacim değişikliğini' asgari düzeyde tutar.
• Sertleşmiş betonun 'aşınmaya karşı dayanımını', çevre etkilerine karşı da 'dayanıklılığını' arttırır.
• Kendi dayanım gücünün yüksekliği nedeniyle betonun taşımakta olduğu yüklere karşı 'dayanımı' sağlar.
Agregalarda aranan en önemli teknik özellikler şunlardır:
• Sert, dayanıklı ve boşluksuz olmaları,
• Zayıf taneler içermemeleri (deniz kabuğu, odun, kömür gibi)
• Basınca ve aşınmaya mukavemetli olmaları,
• Toz, toprak ve betona zarar verebilecek maddeler içermemeleri,
• Yassı ve uzun taneler içermemeleri,
• Çimentoyla zararlı reaksiyona girmemeleridir.
Agreganın kirli (kil, mil, toz, vs içeriyor) olması beton mukavemetini olumsuz etkilemekte, ayrıca bu küçük taneler su ihtiyacını da arttırmaktadır.Beton agregalarında elek analizi, yassılık, özgül ağırlık ve su emme gibi deneyler uygun aralıklarla yapılarak kalite sürekliliği takip edilmelidir. |
